Τα γλυπτά της Αθήνας: Ιωάννης Καποδίστριας - Count Ioannis Kapodistrias, Governor of Greece.

 Τα γλυπτά της Αθήνας: Ιωάννης Καποδίστριας - Count Ioannis Kapodistrias, Governor of Greece.

Του Πάνου Αυγουστή*

Τίτλος έργου: Ο ανδριάντας του Ιωάννη Καποδίστρια

Θέση: Προαύλιος χώρος Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Πανεπιστημίου 30

Έτος Κατασκευής: 1931 (ημ/νια αποκαλυπτηρίων)

Υλικό Κατασκευής: Μάρμαρο

Καλλιτέχνης: Γεώργιος Μπονάνος

Ο κυβερνήτης αποδίδεται καθιστός – στάση που επέβαλε ο συμμετρικά τοποθετημένος ανδριάντας του Κοραή-, σε αρχαιοπρεπές κάθισμα με υπερήφανη στάση σώματος. Τα πόδια ελαφρά σταυρωμενα, κεφάλι ελάχιστα στραμμένο προς τα αριστερά,το βλέμμα στυλωμένο μακριά. Στο αριστερό χέρι κρατάει βιβλίο με ανάγλυφη παράσταση φτερωτού ζώου, όπου διακρίνουμε την εγχάρακτη επιγραφή «Δράξασθε παιδείας». Όλα υποδεικνύουν τη σχετική με την παιδεία δράση του και συγκεκριμένα την ίδρυση του Πανεπιστημίου. Στην αριστερή πλευρά του ανδριάντα, η υπογραφή του γλύπτη: «ΓΕΩΡ. ΜΠΟΝΑΝΟΣ / ΕΠΟΙΕΙ / ΚΕΦΑΛΛΗΝ». Στην πρόσοψη του βάθρου, κάτω από τα πόδια του Καποδίστρια, η επιγραφή «ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ». Xαμηλότερα: «ΜΟΥΣΑΟΝ ΣΗΚΟ ΚΑΠΟΔΣΤΡΙΑ ΟΥΝΟΜΟΠΑΣΣΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΠΟΛΟΙΣ ΦΡΕΝΑ ΣΗΝ ΗΔ ΑΡΕΤΗΝ ΔΟΣ ΕΧΕΙΝ» Στην δεξιά πλευρά του βάθρου: «ΑΝΗΓΕΡΘΗ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΙΣ ΕΡΑΝΟΙΣ ΠΡΥΤΑΝΕΥΟΝΤΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ Θ. ΜΑΤΘΑΙΟΠΟΥΛΟΥ». Η πρόθεση ανέγερσης του ανδριάντα είχε εκδηλωθεί ήδη το 1929, όπως διαβάζουμε σε δημοσιεύματα της εποχής που απευθύνονται προς τους απανταχού Έλληνες, για τη συμβολή τους στον πανελλήνιο έρανο. Η πρωτοβουλία ανήκε στο Πανεπιστήμιο και εντάχθηκε στα πλαίσια του εορτασμού της Εκατονταετηρίδας. Τα αποκαλυπτήρια έγιναν στις 20 Ιανουαρίου 1931. Παρουσία σύσσωμου του πολιτικού κόσμου, ο ανδριάντας αποκαλύφθηκε από τον πρύτανη Γ. Ματθαιόπουλο.

Ο Γεώργιος Μπονάνος (1863 - 1940) ήταν Έλληνας γλύπτης του 19ου και 20ού αιώνα. Γεννήθηκε στο Βουνί Ληξουρίου . Σπούδασε γλυπτική στο Σχολείο των Τεχνών με τον Λεωνίδα Δρόση, δουλεύοντας παράλληλα στο εργαστήριο τουΔημητρίου Φιλιππότη. Συνέχισε τις σπουδές του στην Ιταλία, στο Ινστιτούτο Καλών Τεχνών της Ρώμης, με τους Αντόνιο Αλλεγκρέτι (1840-1918) και Τζιρόλαμο Μασίνι (1840-1885). Το 1888 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα και άνοιξε εργαστήριο γλυπτικής. Αργότερα μετέφερε το εργαστήριό του "εις την θελκτικήν εξοχήν των Αμπελοκήπων". Κοντά του μαθήτευσαν, μεταξύ άλλων, οι γλύπτες Γεώργιος Ματαράγκας και Νίκος Σοφιαλάκης. Το 1911 διορίστηκε καθηγητής στη Σχολή Καλών Τεχνών. Μετά από μερικούς μήνες όμως παραιτήθηκε επειδή δεν έγιναν δεκτές οι εισηγήσεις του για θέματα εκπαίδευσης, διοίκησης και κρατικής πολιτικής για τις τέχνες από τον διευθυντή της σχολής Γεώργιο Ιακωβίδη και το Υπουργείο Παιδείας. Συμμετείχε με έργα του σε πολλές εκθέσεις τόσο στην Ελλάδα όσο και το εξωτερικό, όπως στα Δ΄Ολύμπια στο Ζάππειο το 1888, στη Παγκόσμια Έκθεση του Παρισιού το 1889 και το 1900 και στη Καλλιτεχνική Έκθεση του Ζαππείου το 1933, το 1938 και το 1939. Υπέγραφε τά έργα του τονίζοντας πάντα την καταγωγή του: «ΓΕΩΡ. ΜΠΟΝΑΝΟΣ ΚΕΦΑΛΛΗΝ ΕΠΟΙΕΙ». Απεβίωσε στην Αθήνα το 1940.

Ο Κόμης Ιωάννης Καποδίστριας (Ρωσικά: граф Иоанн Каподистрия, Ιταλικά: Giovanni Capo d'Istria, Κέρκυρα, 10 Φεβρουαρίου 1776 - Ναύπλιο 9 Οκτωβρίου 1831) ήταν Έλληνας διπλωμάτης και πολιτικός. Διετέλεσε πρώτος κυβερνήτης της Ελλάδας κατά τη μεταβατική περίοδο και ενώ τελούσε υπό την προστασία των Μεγάλων Δυνάμεων και νωρίτερα υπουργός εξωτερικών της Ρωσικής Αυτοκρατορίας.Καταγόταν από αριστοκρατική οικογένεια με πολιτική παράδοση γι' αυτό και αναμείχθηκε με την πολιτική ήδη από το 1803, οπότε και διορίστηκε γραμματέας της επικράτειας της Ιονίου Πολιτείας. Με την κατάληψη των Επτανήσων από τους Γάλλους αποσύρθηκε και εντάχθηκε στη ρωσική διπλωματική υπηρεσία. Εκεί ανέλαβε σημαντικές θέσεις καταφέρνοντας να αναδειχθεί σε υπουργό εξωτερικών της Ρωσικής Αυτοκρατορίας από το 1815 έως το 1822, οπότε και υποχρεώθηκε σε παραίτηση λόγω της επανάστασης του 1821. Στις 14 Απριλίου 1827 η Εθνική Συνέλευση της Τροιζήνας τον επέλεξε πρώτο κυβερνήτη της Ελλάδας, θέση από την οποία ήρθε σε τριβή με τους τοπικούς αξιωματούχους με αποτέλεσμα την δολοφονία του στις 9 Οκτωβρίου 1831 στο Ναύπλιο από τον αδελφό και τον υιο του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη, σε αντίποινα της φυλάκισης του τελευταίου. Ως κυβερνήτης της Ελλάδας προώθησε σημαντικές μεταρρυθμίσεις για την ανόρθωση της κρατικής μηχανής, καθώς και για τη θέσπιση του νομικού πλαισίου της πολιτείας, απαραίτητου για την εγκαθίδρυση της τάξης. Επίσης, αναδιοργάνωσε τις ένοπλες δυνάμεις υπό ενιαία διοίκηση. Πηγή: athenssculptures.com

*Ο Πάνος Αυγουστής είναι M.Sc βιβλιοθηκονόμος του Πανεπιστημίου Αθηνών.

www.politikanet.gr