Ηθική έξαρση για τον Αγιομάρτυρα Φανούριο, στο παρεκκλήσιό του, στον Άγιο Δημήτριο Αμπελοκήπων !

 Ηθική έξαρση για τον Αγιομάρτυρα Φανούριο, στο παρεκκλήσιό του, 

στον Άγιο Δημήτριο Αμπελοκήπων ! 

Γράφει ο Πάνος Ν. Αβραμόπουλος

Με την προσήκουσα μεγαλοπρέπεια και μέσα σε ένα κλίμα ηθικής έξαρσης εορτάστηκε, στον λαμπροστόλιστο ναό του Αγίου Δημητρίου Αμπελοκήπων – 7-ο Διαμέρισμα της Αθήνας, που έχει και το παρεκκλήσιο του Αγίου Φανουρίου, η σεπτή μνήμη του μεγαλομάρτυρος της Ορθοδοξίας μας Αγίου Φανουρίου, που μέσα από τα δώδεκα οδυνηρά μαρτύριά του, θυσιάστηκε για την ορθοδοξία και διατράνωσε την ηθική υπεροχή του χριστιανισμού. Πλήθος κόσμου συνέρρευσε έτσι κατασυγκινημένο και με άφατη κατάνυξη στον ευλαβή ναό του Αγίου Δημητρίου Αμπελοκήπων, για να τιμήσει τον σεπτό μάρτυρα του Χριστού

Φανούριο και να αντλήσει ηθική δύναμη, από την ιδεοφόρο χριστιανικά ζωή του.  Κατά την ορθόδοξη παράδοση ο νεοαφανής Άγιος Φανούριος, είναι προστάτης των απολεσθέντων αντικειμένων, ζώων, ακόμα και ανθρώπων – ιδία παλαιότερα σε εμπολέμους καταστάσεις- που με την ευλογία το φανερώνονταν. Τα γεγονός αυτό δημιούργησε μια ξεχωριστή λατρευτική παράδοση, βάσει της οποίας οι πιστοί φτιάχνουν μια πίτα φανουρόπιτα, από νηστίσιμα υλικά, την οποία πηγαίνουν στην εκκλησία και αφού την ευλογήσει ο ιερέας, την  προσφέρουν στους παρευρισκόμενους στην εκκλησία, προκειμένου ο Άγιος, να τους βοηθήσει να βρούν τα πολύτιμα αντικείμενα που έχουν απολέσει. 

Η λατρεία του Αγίου, εκκινά από την Ρόδο, στην οποία ευρέθη  εικόνα του, κατά τις ανασκαφές στα ερείπια παλαιού ναού, έξω από τα τείχη της πόλης. Την ιερή εικόνα αποκάλυψε ο Μητροπολίτης Ρόδου Νείλος (1355-1369), διαβάζοντας την επιγραφή «Άγιος Φανούριος». Η εικόνα απεικόνιζε έναν στρατιωτικό, ο οποίος έφερε μια λαμπάδα, κρατούσε σταυρό και ήταν πλαισιωμένος από 12 σκηνές του μαρτυρίου του. Ο Επίσκοπος Νείλος, καθιέρωσε ως ημερομηνία εορτής του Αγίου Φανουρίου, την ημέρα της ανεύρεσης της εικόνας του 27 Αυγούστου. Από την Ρόδο, η φήμη και η λατρεία του Αγίου, διεδόθη στα Δωδεκάνησα και ιδίως στην Κρήτη, στην οποία σήμερα υπάρχουν τρία μοναστήρια του και δεκάδες ναοί στην μνήμη του. 

 

Αλλά η φανουρόπιτα, είναι συνυφασμένη και με ένα άλλο σημαντικό γεγονός, με την ζωή του Αγίου και δη με την μητέρα του.  Κατά την παράδοση η μητέρα του ήταν πολύ σκληρή και άκαρδος άνθρωπος, συμπεριφερόμενη με κοινωνική τραχύτητα. Αυτός ο  τρόπος ζωής της την οδήγησε στην κόλαση. Ο Άγιος Φανούριος κατέβαλε προσπάθειες να την συνετίσει και να την φέρει στον ορθό δρόμο, επι ματαίω. Ο άκαμπτος χαρακτήρας της δεν το επέτρεπε. Μάλιστα ο Άγιος περίλυπος την τράβηξε – με την βοήθεια κρεμμυδόφυλου, που μετά βίας είχε η ίδια δώσει σε έναν ζητιάνο – μαζί με τον Αρχάγγελλο Γαβριήλ, καθώς είχε πιαστεί μαζί με τρείς άλλες γυναίκες. Αλλά η μητέρα του Φανουρίου αμετανόητη,

τις ξανάσπρωξε στην κόλαση. Και τότε ο Αρχάγγελος Γαβριήλ, είπε στον Άγιο Φανούριο, η μητέρα σου, υπέπεσε σε μεγάλο ολίσθημα, δεν μπορώ να την βοηθήσω. Περίλυπος έτσι ο Άγιος Φανούριος, με οδυνηρά δάκρυα παρακάλεσε να μην  φτιάχνεται τίποτα για αυτόν, αλλά μόνον για την αμαρτημένη ψυχή της μητέρα του, παρακαλώντας τον μεγαλοδύναμο Θεό, να συγχωρήσει την ψυχή της.  Έξ αυτού του λόγου, στην εορτή της μνήμης του Αγίου Φανουρίου, οι πιστοί φτιάχνουν φανουρόπιτες και αφού τις ευλογήσουν στην εκκλησία, της μοιράζουν στους φτωχούς, με την παράκληση να προσευχηθούν στην θεία δύναμη, για να συγχωρηθεί η ψυχή της μητέρας του «Ο Θεός σχωρέστ΄ τη μάνα του Αγίου Φανουρίου». Στην εξακτίνωση της δημοφιλίας του Αγίου Φανουρίου, συνετέλεσε η παρήχηση του ονόματος του, προς το φαίνω, ήτοι φανερώνω. Και έτσι οι άνθρωποι κάνουν τάματα στον Άγιο,  παρακαλώντας τον, να τους φανερώσει πολύτιμα χαμένα τους αντικείμενα, ζώα στα χωριά, ακόμα και ανθρώπους που θα ήθελαν να φανερωθούν στη ζωή τους. «Άγιε Φανούριε φανέρωσέ το και θα σου φτιάξω μια φανουρόπιτα, για την ψυχή της μητέρας σου». «Του φέγγει ο Άγιος Φανούριος» λέει ο λαός μας, για κάποιον που τα πράγματα του πάνε κατ΄ευχήν στην ζωή του. Επίσης στην Κύπρο, στην Κρήτη, στην Σκιάθο και στην Φλώρινα, οι ανύπαντρες κοπέλες, φτιάχνουν φανουρόπιτες, για να τους φανερώσει ο Άγιος, έναν καλό άνθρωπο στην ζωή τους και να παντρευτούν. Τέλος σημειώνουμε ότι κατά μια δοξασία, ο Άγιος Φανούριος, είναι  ο προστάτης των καραγκιοζοπαιχτών – τους φανέ-ρωνε δουλειές στα δύσκολα προπολεμικά χρόνια – και για αυτό απεικονίζεται προπολεμικά στο επίσημο λάβαρο, του Πανελλήνιου Συλλόγου Παιχτών Θεάτρου Σκιών

Στον πανέμορφο και μεγαλοπρεπή λοιπόν ναό του Αγίου Δημητρίου Αμπελοκήπων του 7-ου Διαμερίσματος της Αθήνας, που έχει και το ημιυπόγειο παρεκκλήσιο του Αγίου Φανουρίου, σύσσωμος ο ευσεβής λαός των Αθηνών, προσήλθε κατανυκτικά, για να τιμήσει την ευλαβή μορφή του. Της πανηγυρικής λειτουργίας, χοροστάτησε ο σεπτός Μητροπολίτης Τρίκκης Γαρδικίου και Πύλης κ.κ. Χρυσόστομος – που έχει άρρηκτες σχέσεις βαθυτάτης αγάπης και εκτίμησης τόσο με τον σημερινό Μητροπολίτη Λαγκαδά Λητής και Ρεντίνης κ.κ. Πλάτωνα, που ήταν μέχρι πρόσφατα ως Αρχιμανδρίτης, αρχιερατικός προϊστάμενος του ναού του Αγίου Δημητρίου Αμπελοκήπων, όσο και με τον  σημερινό αρχιερατικό προϊστάμενο του ναού ευλαβή Αρχιμανδρίτη κ-ο Πλάτωνα Βακαλάκη- πνευματικοπαίδι του Μητροπολίτη Λαγκαδά κ.κ. Πλάτωνα- συνεπικουρούμενος από τον Αρχιμανδρίτη κ-ο Πλάτωνα Βακαλάκη τους ευλαβείς ιερείς επίσης του Αγίου Δημητρίου, κ.κ. Κίκιζα Γεώργιο, Κωνσταντέλλο Δημήτριο, Γασπαράτο Θεολόγο και τον διάκονο Αποστόλου Αστέριο, αλλά και άλλους ευλαβείς ιερείς που προσήλθαν για να τιμήσουν τον Άγιο Φανούριο.

Με το πέρας της θείας λειτουργίας, ο σεπτός Μητροπολίτης κ.κ. Χρυσόστομος αφού διεβίβασε το διάστικτο από αγάπη μήνυμα του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ.κ. Ιερωνύμου για την ιερή ημέρα του Αγίου Φανουρίου, αναφέρθηκε με τον μελίρρυτο λόγο του, τον έμπλεο από την πολυμερή θεολογική παιδεία, αλλά και την άφατη ανθρώπινη γλυκύτητά του, στον υποδειγματικά ενάρετο, ευλαβή και θυσιαστικό βίο του Αγίου Φανουρίου, που πρέπει να αποτελεί ηθικό σηματωρό στη ζωή μας και ευχήθηκε στο χριστεπώνυμο πλήθος, ο Άγιος Φανούριος να αποτελεί την κατευθυντήρια δύναμή

του, αλλά και ακένωτη πηγή άντλησης ηθικών εφοδίων στη ζωή. Στην αντιφώνησή του, ο ευσεβής προϊστάμενος του Αγίου Δημητρίου, Αρχιμανδρίτης κ.κ. Πλάτωνας Βακαλάκης – του οποίου η φροντίδα και αγάπη στον καλλωπισμό του ναού, μαζί με τους ανύσταγους φροντιστές του, τον νεωκόρο κ-ο Βασίλειο Γιαννακόπουλο, την επιμελήτριά του Δ/δα Κυριακή Κωνσταντοπούλου, τους ευγενείς εθελοντές του ναού και το ενοριακό συμβούλιο, ήταν έκδηλες παντού, εν παραλλήλω με την κοπιώδη συντήρηση των ιερών εικόνων της εκκλησίας που λαμβάνει χώρα τώρα - αφού ευχαρίστησε τον Μητροπολίτη κ.κ. Χρυσόστομο για την κατ΄ επανάληψη τιμή που απευθύνει στον Άγιο Δημήτριο Αμπελοκήπων, με την σεπτή παρουσία του, τον πάνσεπτο Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ.κ. Ιερώνυμο που έδωσε την ευλογία και την  άδεια, για την χοροστασία του κ.κ. Χρυσοστόμου, αναφερόμενος και στους αδιάρρηκτους δεσμούς αγάπης που συνδέουν αυτόν, τον Μητροπολίτη Λαγκαδά κ.κ. Πλάτωνα και όλο το ναό του Αγίου Δημητρίου, με τον κ.κ. Χρυσόστομο, ευχήθηκε σε όλους μας, ο  Άγιος Φανούριος να μας χαρίζει ψυχική και σωματική υγεία, να σκέπει τη ζωή μας και να φωτοδοτεί το δρόμο μας, σε πράξεις αγάπης και ηθικής ευποιΐας. 

Χρόνια Πολλά ευλαβείς Αθηναίοι και ο Ιερός Φανούριος, να φανερώνει στην ενάρετη ζωή σας, κάθε επιτυχία και ηθικά χαρά!

Παραθέτουμε το Απολυτίκιο του Αγίου Φανουρίου :

Φερωνύμως ἐκλάμψας, ἐκ τῆς Ῥόδου Φανούριε, ὡς φωστὴρ ἀεὶ καταυγάζεις, Ἐκκλησίας τὸ πλήρωμα• τὴν γνῶσιν φανεροῖς γὰρ τῶν κρυπτῶν, νοσήματα διώκεις χαλεπά, καὶ παρίστα-σαι ταχύτατος βοηθός, τῶν πίστει ἀναβοώντων• Δόξα τῷ σὲ δοξάσαντι Χριστῷ, δόξα τῷ σὲ φανερώσαντι, δόξα τῷ ἐνεργοῦντι διὰ σοῦ, μέγιστα θαύματα.

*Ο συγγραφέας Πάνος Ν. Αβραμόπουλος, είναι Α΄ Αναπληρωματικός Δημοτικός Σύμβουλος Αθηναίων
www.panosavramopoulos.blogspot.gr