Τα γλυπτά της Αθήνας: Δημήτριος Υψηλάντης - Dimitrios Ipsilantis.

 Τα γλυπτά της Αθήνας: Δημήτριος Υψηλάντης - Dimitrios Ipsilantis.

Του Πάνου Αυγουστή*

Τίτλος έργου: Δημήτριος Υψηλάντης

Θέση: Πεδίον του Άρεως, Λεωφόρος Ηρώων

Έτος Κατασκευής: 1937

Υλικό Κατασκευής: Μάρμαρο

Καλλιτέχνης: Γιάννης Παππάς

Η προτομή αναπαριστά τον Δημήτριο Υψηλάντη. Στην πρόσοψη της βάσης αναγράφεται: «ΔΗΜ. ΥΨΗΛΑΝΤΗΣ 1793-1832». Στην προτομή δεν υπάρχει υπογραφή του καλλιτέχνη και έχει υποστεί σπάσιμο στη μύτη. Πρόκειται για ένα εκ των αγαλμάτων που «κοσμούν» τη «Λεωφόρο των Ηρώων» στο Πεδίον του Άρεως. Συγκεκριμένα, είναι γνωστό ότι από το 1918 ξεκίνησαν ενέργειες για την ανέγερση Πανελλήνιου Ηρώου στο Πεδίο του Άρεως. Τη δαπάνη θ’ αναλάμβανε η τότε κυβέρνηση και ο ελληνικός λαός (με έρανο). Το μεγαλόπνοο όμως σχέδιο περιορίστηκε απλά στη δημιουργία μιας «λεωφόρου» από ήρωες. Γι’ αυτό, ο τότε αρμόδιος υπουργός απευθύνθηκε στη Σχολή Καλών Τεχνών ώστε η τελευταία ν’ αναθέσει στους καλύτερους Έλληνες γλύπτες τη φιλοτέχνηση μαρμάρινων προτομών, σε ακαδημαϊκό, ρεαλιστικό ιδίωμα. Στις 25 Μάρτη 1937 έγιναν τ’ αποκαλυπτήρια προτομών σε σχηματοποιημένες βάσεις των 2 μέτρων που στην πρόσοψή τους γράφεται το όνομα, η ημερομηνία γέννησης και θανάτου του ήρωα.

Ο Γιάννης Παππάς γεννήθηκε στις 13 Μαρτίου του 1913 στην Κωνσταντινούπολη. Το Σεπτέμβριο του 1922, μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, η οικογένειά του εγκαθίσταται στην Αθήνα. Το 1929 ολοκληρώνει τις γυμνασιακές σπουδές του στο Γ' Γυμνάσιο Αθηνών. Το 1930 εγγράφεται στην École Supérieure des Beaux-Arts του Παρισιού. Από το 1930 ως το 1932 σπουδάζει στο εργαστήριο του καθηγητή Jean Boucher. Το 1937 βραβεύεται με χρυσό μετάλλιο στη Διεθνή Έκθεση των Παρισίων. Επιστρέφει στην Ελλάδα και το 1953 εκλέγεται καθηγητής των Εργαστηρίων Γλυπτικής της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών. Το 1972 εκλέγεται αντεπιστέλλον μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας Καλών Τεχνών, ενώ το 1980 εκλέχθηκε τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Έχει βραβευθεί με τον Ταξιάρχη dell’ Ordine del Merito Nazionale της Ιταλίας. Πέθανε στην Αθήνα στις 18 Ιανουαρίου 2005 σε ηλικία 92 ετών. Πηγή:

Ο Δημήτριος Υψηλάντης (1794 - 1832), αδελφός του Αλέξανδρου Υψηλάντη, ήταν στρατιωτικός και αγωνιστής της Επανάστασης. Το 1818 μυήθηκε στη Φιλική εταιρεία και το 1821 έφτασε στην Ελλάδα για να ηγηθεί του Αγώνα ως πληρεξούσιος του αδελφού του. Η προσπάθειά του, ωστόσο, να περιορίσει τους κοτζαμπάσηδες απεδείχθη ατελέσφορη. Μολαταύτα, είχε τη στήριξη του Κολοκοτρώνη και το 1822 εξελέγη πρόεδρος του Βουλευτικού. Έλαβε μέρος στην πολιορκία του Ναυπλίου και του Άργους, στην εκστρατεία εναντίον της Αθήνας, στη μάχη των Δερβενακίων, στη μάχη στους Μύλους της Λέρνης και στη μάχη στην Πέτρα της Βοιωτίας. Μάλιστα, ο Καποδίστριας τον διόρισε στρατάρχη και έτσι ο Υψηλάντης ανέλαβε την οργάνωση του στρατού και τη μετατροπή του σε τακτικό με βάση τα ευρωπαϊκά πρότυπα. Πέθανε στο Ναύπλιο. Πηγή: athenssculptures.com

*Ο Πάνος Αυγουστής είναι M.Sc βιβλιοθηκονόμος του Πανεπιστημίου Αθηνών.

www.politikanet.eu