Ο φονικός καύσωνας του 1987

      Έχουν περάσει μόλις 28 χρόνια και κοντεύει να ξεχαστεί ο φονικός καύσωνας του Ιουλίου του 1987, που άφησε πίσω του επισήμως 1300 και ανεπισήμως περισσότερα από 1500 θύματα!

   Είναι ίσως η πιο υποτιμημένη αθηναϊκή καταστροφή. 

Η διάρκεια του ήταν 9 συνεχείς μέρες από 20/7/1987 ως και 28/7.

Οι μέγιστες θερμοκρασίες ήταν όλες τις μέρες πάνω από 40 βαθμούς σε όλο σχεδόν το λεκανοπέδιο και σε πολλές περιοχές της χώρας. Τη νύχτα οι ελάχιστες ήταν πάνω από 29-30 βαθμούς τις περισσότερες νύχτες του καύσωνα. Τα δυτικά τμήματα του λεκανοπεδίου χτυπήθηκαν περισσότερο.

Οι μέγιστες τιμές θερμοκρασίας ήταν 45 βαθμοί στην Ελευσίνα στις 23 αλλά και στις 27 Ιουλίου ενώ τις υπόλοιπες μέρες, οι μέγιστες ήταν γύρω στους 41-43. Επίσης, στη Ν.Φιλαδέλφεια η μέγιστη τιμή που καταγράφηκε ήταν 44 βαθμοί στις 27/7/87.

Ακολουθούν οι τιμές θερμοκρασίας από το αεροδρόμιο της Ελευσίνας, σε κόκκινο πλαίσιο για τη περίοδο του καύσωνα, με τη 1η στήλη να αφορά την ημερομηνία, την δεύτερη τη μέση τιμή θερμοκρασίας της ημέρας Τ, τη τρίτη τη μέγιστη τιμή θερμοκρασίας της μέρας ΤΜ, και τη τέταρτη (εντός του κόκκινου πλαισίου) την ελάχιστη τιμή θερμοκρασίας της μέρας Τm. (Πηγή:http://www.tutiempo.net/clima/Elefsis_Airport/167180.htm)

Επίσης, ακολουθεί διάγραμμα με τις μέγιστες και ελάχιστες τιμές θερμοκρασίας στη Ν.Φιλαδέλφεια και το αστεροσκοπείο της Πεντέλης (όπου ακόμη και εκεί, η θερμοκρασία στις 23/7 έφτασε τους 41 βαθμούς). (Πήγη: "The extreme heat wave in Athens in July 1987 from the point of view of human biometeorology", A.Matzarakis & H. Mayer, Atmospheric Environment 25B, No2, pp. 203-211, 1991).

Ακόμη και το παραθαλάσσιο Ελληνικό, σημείωσε πολύ υψηλές μέγιστες τιμές θερμοκρασίας και το χειρότερο από όλα σε συνδυασμό με μεγάλες τιμές υγρασίας που εκτόξευσαν την "αισθητή θερμοκρασία" σε ασύλληπτα επίπεδα. Η "αισθητη θερμοκρασία" ή το "heat index" είναι, κατά κάποιο τρόπο η θερμοκρασία που αισθάνεται κάποιος σε συνάρτηση με τα επίπεδα σχετικής υγρασίας. Προφανώς, όσο μεγαλύτερη είναι η σχετική υγρασία, τόσο αυξάνει η "θερμοκρασία που νιώθει" κάποιος και συνεπακόλουθα η δυσφορία.

Το βαρύτερο φόρο πλήρωσε η Αττική με περίπου 1115 νεκρούς, οι περισσότεροι ηλικιωμένοι, εξαιτίας ενός αφόρητου, παρατεταμένου καύσωνα που κράτησε έξι ολόκληρες μέρες και νύχτες.

Ποιος να το περίμενε: λίγες εβδομάδες νωρίτερα όλη η πόλη ήταν στους δρόμους, αυτήν τη φορά για να πανηγυρίσει την κατάκτηση του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος Μπάσκετ.

Η θερμοκρασία σταμάτησε στους 44 βαθμούς. Πρόκειται σίγουρα για μία από τις μεγαλύτερες τιμές στην Αθήνα, αλλά όχι τη μεγαλύτερη: το καλοκαίρι του 1978 είχαμε πιάσει 48 βαθμούς χωρίς ούτε έναν νεκρό.

    Πίσω από τον θλιβερό εκείνο απολογισμό κρυβόταν ένα μεγάλο μυστικό. Το 1987 τη «διαφορά» έκανε η διάρκεια και όχι η ένταση. 

Τα περισσότερα θύματα δεν έχασαν τη ζωή τους από την αφόρητη ζέστη. Τα τσιμεντένια κλουβιά της σύγχρονης πόλης μετατράπηκαν σε φούρνους, όπου άφησαν την τελευταία τους πνοή εκατοντάδες ηλικιωμένοι.

Τα κλιματιστικά μηχανήματα ήταν άγνωστη λέξη για τους περισσότερους Αθηναίους, ενώ πολλά μεγάλα νοσοκομεία λειτουργούσαν κι αυτά χωρίς κλιματισμό.

Το αποτέλεσμα ήταν εκατοντάδες ηλικιωμένοι, κυρίως, να προσβληθούν από θερμοπληξία (άλλη άγνωστη λέξη) και να καταλήξουν σε θαλάμους που έβραζαν. 

Ο Τύπος της εποχής προκαλεί σοκ με τρομακτικά πρωτοσέλιδα για τραγικές ιστορίες, και 

φρικτούς θανάτους. Χαρακτηριστικό είναι ότι μετά την τρίτη ημέρα καύσωνα οι νεκροθάλαμοι 

των νοσοκομείων γέμισαν και η κυβέρνηση άνοιξε τους νεκροθαλάμους των στρατοπέδων ενώ 

παρόμοιο πρόβλημα υπήρχε και στα νεκροτομεία.

Η πιο τραγική διάσταση αυτής της ιστορίας ήταν η έλλειψη διαθέσιμων χώρων στα νεκροταφεία της πόλης, με αποτέλεσμα να παραμένουν άταφοι εκατοντάδες νεκροί.

Ο καύσωνας διήρκεσε σχεδόν όλο το τρίτο δεκαήμερο του Ιουλίου φθάνοντας στη μεγαλύτερη έντασή του στους 44 βαθμούς Κελσίου.

Εποχή παραθερισμού των Ελλήνων και τα δελτία ειδήσεων στερεότυπα καλούσαν ονομαστικά δεκάδες οικογένειες που βρίσκονταν στην εξοχή να επικοινωνήσουν με το αστυνομικό τμήμα της περιοχής τους «για σοβαρή οικογενειακή τους υπόθεση». Ήταν οι ηλικιωμένοι που είχαν αφήσει πίσω τους…

Ποτέ άλλοτε τα δελτία της Μετεωρολογικής Υπηρεσίας δεν απασχόλησαν τόσο την ειδησεογραφία, παρά το γεγονός ότι στην Ελλάδα οι υψηλές θερμοκρασίες το καλοκαίρι είναι φυσιολογικό φαινόμενο. 

Η καλή φίλη του OurAthens, Tety Kossona είχε την καλοσύνη να μοιραστεί μαζί μας την εμπειρία της από εκείνες τις φονικές μέρες στην Αθήνα:

"Δυο εβδομάδες κράτησε ο καύσωνας κορίτσια, και χάθηκαν 2500 κόσμος σε ολη την Ελλαδα! Δεν υπηρχε στην αγορα ουτε βενταλια, οχι ανεμιστηρες και πολυ περισσοτερο αιρκοντισιον που στα σπιτια τοτε ηταν σπανια!
Τοτε έμενα απεναντι απο ενα μεγαλο νοσοκομειο και εβλεπα συνεχεια να ερχονται αυτοκινητα και να ξεφορτωνουν μεγαλους σακκους με παγακια! Επειδη οι νεκροι ηταν παρα πολλοι ειχαν γεμισει οι νεκροθαλαμοι και τους εβαζαν χαμω στην σειρα και τους διατηρουσαν με τα παγακια! Απο δε το στενο που υπηρχαν οι νεκροθαλαμοι,οι ενοικοι των απεναντι πολυκατοικιων παραπονιοντουσαν πως μυριζει πολυ ασχημα!
Ουτε τα ψυγεια επαρκουσαν,ουτε τα νεκροταφεια,γιατι δεν υπηρχαν ταφοι! Ανοχυρωτη χωρα!!
Πηγαινοερχομουνα τοτε με μηχανη στην δουλεια μου και θυμάμαι μια οφθαλμαπατη που δημιουργουσε η πολλη ζεστη επανω στην άσφαλτο,οπου την εκανε να νομιζεις πως ηταν μια δινη που ρουφουσε το οδοστρωμα προς τα κατω! Αυτο το εβλεπα σε καθε φαναρι που σταματουσα! Ο αερας ηταν καυτος και σου εκαιγε τα πνευμονια! Τα ντουβαρια εκαιγαν και η μονη παρηγορια ηταν παγωμενα νερα και πολλα ντουζ την ημερα (οταν ησουνα στο σπιτι φυσικα)!

 Ετσι την βγαζαμε οπως μπορουσαμε και ο Θεος βοηθος!! "

Ο Ιούλιος, είναι ο θερμότερος μήνας του έτους. Ακολουθούν ο Αύγουστος και ο Ιούνιος.

Θερμοκρασίες πάνω από 40 βαθμούς παρατηρούνται σχεδόν κάθε χρόνο στις περισσότερες περιοχές της χώρας.

Για παράδειγμα στην Αθήνα σημειώθηκαν: 41,9 βαθμοί το 1957, 40 το 1966, 46,4 το 1973, 48 το 1977, 40 το 1981 και 44 βαθμοί το 1987.

Ο καύσωνας του 1987 κατέχει το ρεκόρ διάρκειας, αφού κράτησε επτά ημέρες –γεγονός που τον μετέτρεψε σε φονικό- και ακολουθεί ο καύσωνας του 2007, όταν η θερμή εισβολή έφθασε τις έξι ημέρες.

Μετά το 1987 κανένα καλοκαίρι δεν ήταν ίδιο. Τα κλιματιστικά μπήκαν για τα καλά στη ζωή μας και η λέξη«καύσωνας» άρχισε να προκαλεί πανικό. 

Εν τω μεταξύ, το καλοκαίρι του ’87 ξεχάστηκε.

http://antisimvatikos.blogspot.gr
Μικρός Ρωμιός
Lifo
http://lolanaenaallo.blogspot.gr/

http://ourathens.blogspot.gr/2015/07/1987.html