Τα γλυπτά της Αθήνας: Σπύρος Μουστακλής - Spiros Moustaklis.

 Τα γλυπτά της Αθήνας: Σπύρος Μουστακλής - Spiros Moustaklis.

Του Πάνου Αυγουστή*

Τίτλος έργου: Σπύρος Μουστακλής

Θέση: Πάρκο Ελευθερίας, Περίβολος Μουσείου Αντιδικτατορικής Δημοκρατικής Αντίστασης

Έτος Κατασκευής: 1987

Υλικό Κατασκευής: Ορείχαλκος

Καλλιτέχνης: Άγγελος Βλάσσης

Το βάθρο της προτομής αποτελείται από τεμάχια ορθογώνιου πωρόλιθου. Στη δεξιά πλευρά φέρει επένδυση από ορείχαλκο. Πρόκειται για απομίμηση πόρτας κελιού φυλακής, που αποδίδεται συμβολικά σε μικρή αναλογία. Φέρει την ακόλουθη επιγραφή: «ΣΠΥΡΟΣ ΜΟΥΣΤΑΚΛΗΣ Για όλους όσους εδώ μαρτύρησαν». Στην αριστερή πλευρά, σε χάλκινη ένθετη πινακίδα, είναι χαραγμένες όλες οι πληροφορίες για την προτομή: «ΤΙΜΩΝΤΑΣ ΤΟΝ ΦΛΟΓΕΡΟ ΑΓΩΝΙΣΤΗ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΚΑΙ ΜΑΡΤΥΡΑ ΤΟΥ ΑΝΤΙΔΙΚΤΑΤΟΡΙΚΟΥ ΑΓΩΝΑ 1967-1974 ΑΝΤΙΣΤΡΑΤΗΓΟ ΠΔ ΣΠΥΡΟ ΜΟΥΣΤΑΚΛΗ 1925-1986 ΟΙ ΣΥΝΑΓΩΝΙΣΤΕΣ ΤΟΥ ΕΣΤΗΣΑΝ ΤΗΝ ΠΡΟΤΟΜΗ ΑΥΤΗ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΠΟΥ ΒΑΣΑΝΙΣΤΗΚΑΝ ΕΚΑΤΟΝΤΑΔΕΣ ΑΓΩΝΙΣΤΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΛΕΥΤΕΡΙΑ, ΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑ ΚΑΙ ΤΗ ΛΑΙΚΗ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΦΥΛΑΚΙΣΘΕΝΤΩΝ ΕΞΑΦΑΝΙΣΘΕΝΤΩΝ ΑΝΤΙΣΤΑΣΙΑΚΩΝ 1967-7423-7-1987». Την προτομή υπογράφει ο γλύπτης: «ΓΛΥΠΤΗΣ ΑΓΓΕΛΟΣ ΒΛΑΣΣΗΣ 1987».

Ο Άγγελος Βλάσσης γεννήθηκε το 1948 στην Αθήνα. Σπούδασε γλυπτική στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών Αθηνών στο εργαστήριο του Δημητρίου Καλαμάρα και στη σχέδιο στη Σχολή Καλών Τεχνών, εργαστήριο σχεδίου M. Jili, Παρίσι. Έργα του είναι το μνημείο Εθνικής Αντίστασης στα Νέα Λιόσια, Γρηγορίου Λαμπράκη στην Παλλήνη Αττικής, η προτομή του Θ. Κολοκοτρώνη στην Ηλιούπολη κ.α.

Ο Σπύρος Μουστακλής (1926-28 Απριλίου 1986) ήταν αξιωματικός του ελληνικού στρατού με σημαντική αντιδικτατορική δράση. Γεννήθηκε στο Μεσολόγγι και σπούδασε στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων. Έλαβε μέρος στον εμφύλιο πόλεμο, ενώ κατά τη διάρκεια της Δικτατορίας συμμετείχε στο κίνημα του Ναυτικού. Συνεργάστηκε με τους αξιωματικούς του ναυτικού ως ταγματάρχης και ήταν από τους λίγους αξιωματικούς του στρατού που πήραν μέρος. Το κίνημα του Ναυτικού προδόθηκε πριν την εκδήλωσή του, με αποτέλεσμα μεταξύ των αξιωματικών να συλληφθεί και ο ίδιος τον Μάιο του 1973. Κρατήθηκε στα κρατητήρια του ΕΑΤ-ΕΣΑ για 47 ημέρες όπου βασανίστηκε άγρια. Κατά τη διάρκεια των βασανιστηρίων ένα βίαιο χτύπημα στην καρωτίδα προκάλεσε εγκεφαλικό με αποτέλεσμα να διακομιστεί (με καθυστέρηση πολλών ωρών) στο 401 Γ.Σ.Ν.Α., όπου εισήλθε με το ψευδώνυμο "Μιχαηλίδης" και αιτιολογία εισαγωγής "τρακάρισμα στον Ιππόδρομο". Το εγκεφαλικό τού προκάλεσε ολική παράλυση των δεξιών του άνω και κάτω άκρων. Η αρχική διάγνωση ήταν "αφασία κινητικού τύπου, με μπλοκαρισμένο το κέντρο της κίνησης και της ομιλίας, εξαιτίας του εγκεφαλικού που προκλήθηκε από βίαιο χτύπημα στην καρωτίδα".Στη συνέχεια μεταφέρθηκε στο ΚΑΤ, όπου παρέμεινε για δυο χρόνια, υποβαλλόμενος σε εντατικές φυσικοθεραπείες. Ύστερα από προσπάθειες πολλών μηνών, ο Μουστακλής κατάφερε να σταθεί όρθιος και να περπατήσει, αλλά δεν μπόρεσε να ξαναμιλήσει. Έπειτα από αυτό το συμβάν, το δικτατορικό καθεστώς, φοβούμενο αντιδράσεις, μετρίασε τα βασανιστήρια κατά των αξιωματικών που είχαν συλληφθεί. Η τραγική κατάληξη του Μουστακλή αλλά και η ηρωική του στάση παραμένουν ακόμα σύμβολα αντιδικτατορικής δράσης. Πηγή: athenssculptures.com

*Ο Πάνος Αυγουστής είναι M.Sc βιβλιοθηκονόμος του Πανεπιστημίου Αθηνών.

www.politikanet.eu