Οι σύγχρονοι ναοί της Αθήνας: Ναός Παναγίας της Χρυσοσπηλιώτισσας.

 Οι σύγχρονοι ναοί της Αθήνας: Ναός Παναγίας της Χρυσοσπηλιώτισσας.

Του Πάνου Αυγουστή*

Ο ναός της Παναγίας Χρυσοσπηλιώτισσας είναι χριστιανικός ναός ο οποίος βρίσκεται στην οδό Αιόλου. Ο σημερινός ναός κατασκευάστηκε την περίοδο 1863-1892 στη θέση παλαιότερου ναού. Ο ναός σχεδιάστηκε από τον Δημήτριο Ζέζο, αλλά την κατασκευή επιτήρησαν ο Παναγής Κάλκος και έπειτα ο Ερνστ Τσίλερ.

Ιστορικά στοιχεία

Ο πρώτος ναός στο χώρο κτίστηκε το 1705. Έλαβε την ονομασία Χρυσοσπηλιώτισσα καθώς στην κατασκευή συνέδραμε η Μονή Μεγάλου Σπηλαίου. Ο ναός από πλευράς αρχιτεκτονικής ήταν βασιλική μετρίων διαστάσεων με τους πλάγιους τοίχους να υποστηρίζονται από αντηρίδες. Ο ναός αυτός υπέστη καταστροφές κατά την Ελληνική Επανάσταση του 1821, ιδίως κατά την πολιορκία της Αθήνας το 1827. Ο ναός επισκευάστηκε πρόχειρα μετά την ίδρυση του ελληνικού κράτους, και επαναδραστηριοποιήθηκε το 1835.

Το 1846 ενορίτες του ναού, προεξάχοντος του Σπύρου Παυλίδη, αγόρασαν οικόπεδα γειτονικά στο ναό με στόχο τη κατασκευή ενός μεγαλύτερου ναού. Τα σχεδία του ναού εκπόνησε ο Δημήτριος Ζέζος, ο οποίος όμως απεβίωσε το 1857, ενώ ακόμη δεν είχε αρχίσει η κατασκευή του ναού λόγω του μεγάλου οικονομικού κόστους του έργου καθώς και άρνησης του Δήμου Αθηναίων να εκδόσει την άδεια κατασκευής. Ο ναός άρχισε να κατασκευάζεται το 1863, αρχικά υπό την επίβλεψη του Παναγή Κάλκο, και, μετά το θάνατό του το 1878, υπό την επίβλεψη του Ερνέστου Τσίλερ. Ο Παναγής Κάλκος προσέθεσε μερικά νεοκλασικά στοιχεία και μέχρι τον θάνατό του είχε ολοκληρωθεί το μεγαλύτερο τμήμα του ναού. Ο Τσίλερ επανασχεδίασε τον τρούλο, αλλά μετά από αντιδράσεις που ζητούσαν να κατασκευαστεί ο αρχικός τρούλος, παραιτήθηκε. Τον τρούλο ολοκλήρωσε ο Δημήτριος Σούτσος. Τα καμπαναριά προστέθηκαν το 1888 το βόρειο και το 1892 το νότιο.

Ο ναός χαρακτηρίστηκε μνημείο χρήζων ειδικής προστασίας με την ΥΑ 124786/1455/24-10-1955 - ΦΕΚ 239/Β/30-12-1955, το 1955.

Περιγραφή

Ο ναός ανήκει αρχιτεκτονικά στον ρυθμό της τρίκλιτης βασιλικής με τρούλο. Τα δύο κωδωνοστάσιά του είναι οκτάγωνα και από μάρμαρο. Ο ναός ανήκει στον εκλεκτικισμό, συνδυάζοντας νεοκλασικά με νεοβυζαντινά στοιχεία, όπως ακροκέραμα και δίλοβα παράθυρα. Πηγή: el.wikipedia.org

*Ο Πάνος Αυγουστής είναι M.Sc βιβλιοθηκονόμος του Πανεπιστημίου Αθηνών.

www.politikanet.eu