Τα γλυπτά της Αθήνας: Δημήτριος Παπανικολής - Dimitriοs Papanikolis.

 Τα γλυπτά της Αθήνας: Δημήτριος Παπανικολής - Dimitriοs Papanikolis.

Tου Πάνου Αυγουστή*

Τίτλος έργου: Δημήτρης Παπανικολής

Θέση: Πεδίον του Άρεως, Λεωφόρος Ηρώων

Έτος Κατασκευής: 1937

Υλικό Κατασκευής: Μάρμαρο

Καλλιτέχνης: Νικόλαος Γεωργαντής

Η προτομή αναπαριστά τον Δημήτρη Παπανικολή. Αριστερά της προτομής παρατίθεται η υπογραφή του γλύπτη: «ΓΛΥΠΤΗΣ Ν. Π. ΓΕΩΡΓΑΝΤΗΣ ΑΘΗΝΑΙΟΣ». Στην πρόσοψη του βάθρου υπάρχει η επιγραφή: «Δ. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΗΣ 1790 - 1855». Ο Παπανικολής αποδίδεται με φέσι και μουστάκι. Πρόκειται για ένα εκ των αγαλμάτων που «κοσμούν» τη «Λεωφόρο των Ηρώων» στο Πεδίον του Άρεως. Συγκεκριμένα, είναι γνωστό ότι από το 1918 ξεκίνησαν ενέργειες για την ανέγερση Πανελλήνιου Ηρώου στο Πεδίο του Άρεως. Τη δαπάνη θ’ αναλάμβανε η τότε κυβέρνηση και ο ελληνικός λαός (με έρανο). Το μεγαλόπνοο όμως σχέδιο περιορίστηκε απλά στη δημιουργία μιας «λεωφόρου» από ήρωες. Γι’ αυτό, ο τότε αρμόδιος υπουργός απευθύνθηκε στη Σχολή Καλών Τεχνών ώστε η τελευταία ν’ αναθέσει στους καλύτερους Έλληνες γλύπτες τη φιλοτέχνηση μαρμάρινων προτομών, σε ακαδημαϊκό, ρεαλιστικό ιδίωμα. Στις 25 Μάρτη 1937 έγιναν τ’ αποκαλυπτήρια προτομών σε σχηματοποιημένες βάσεις των 2 μέτρων που στην πρόσοψή τους γράφεται το όνομα, η ημερομηνία γέννησης και θανάτου του ήρωα.

Δημιουργός της προτομής του ήταν ο Νικόλαος Γεωργαντής. Ο Νικόλαος Γεωργαντής (1883 – 1947) ήταν Έλληνας γλύπτης, ο οποίος γεννήθηκε και πέθανε στην Αθήνα. Σπούδασε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών (Α.Σ.Κ.Τ.) της Αθήνας, με δάσκαλο τον Γεώργιο Βρούτο. Στη συνέχεια τελειοποίησε τις σπουδές του στην Ακαδημία Γκράντ Σωμιέρ (Academie de la Grande Chaumiere) και τη Σχολή Καλών Τεχνών (Ecole des Beaux Arts) στο Παρίσι. Ο Γεωργαντής είχε χρηματίσει πρόεδρος του Επαγγελματικού Καλλιτεχνικού Επιμελητηρίου ως το θάνατό του, το 1947. Τιμήθηκε με το παράσημο των Ιπποτών του Παναγίου Τάφου. Κόρη του Νικολάου Γεωργαντή ήταν η γλύπτρια Λουκία Γεωργαντή (1919 – 2001). Ο Γεωργαντής επιδόθηκε κυρίως στην κατασκευή ταφικών μνημείων και ηρώων, αλλά είχε φιλοτεχνήσει επίσης ανδριάντες και προτομές.

Ο Δημήτριος Παπανικολής ήταν περίφημος πυρπολητής του Αγώνα. Γεννήθηκε το 1790 στα Ψαρά. Διακρίθηκε κυρίως από την πυρπόληση ενός τουρκικού δίκροτου πλοίου στο λιμάνι της Ερεσσού το 1821. Επιπλέον, πραγματοποίησε επιχειρήσεις στα Μοσχονήσια, στο Καστελλόριζο, στα Ψαρά. Πήρε μέρος στη ναυμαχία του Γέροντα και στην επιχείρηση απελευθέρωσης της Χίου το 1829. Επί Όθωνος υπηρέτησε ως πλοίαρχος αλλά και ως πρόεδρος του ναυτοδικείου. Πέθανε το 1855. Πηγή: athenssculptures.com

*Ο Πάνος Αυγουστής είναι M.Sc βιβλιοθηκονόμος του Πανεπιστημίου Αθηνών.

www.politikanet.gr