Το ζείδωρο φως, του Πατροκοσμά του Αιτωλού

Το ζείδωρο φως, του Πατροκοσμά του Αιτωλού 

Γράφει ο  Πάνος Ν. Αβραμόπουλος

H προσωπικότητα, που έγινε συνώνυμο της
αντίστασης και του φωτισμού του γένους στην Β. Ήπειρο, στα δίσεκτα χρόνια της οθωμανικής δουλείας,  ήταν ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, ο αποκαλούμενος και «Άγιος των Σκλάβων». Ο πατροκοσμάς ο Αιτωλός είδε το φως της ζωής στο Μ. Δένδρο της Αιτωλοακαρνανίας. Από νεαρή ηλικία, εκδήλωσε ξεχωριστή έφεση για την ορθοδοξία και τον Χριστιανισμό. Νέος έτσι κατέφυγε στο Άγιο Όρος, όπου και έλαβε εκκλησιαστικά μαθήματα στην Αθωνιάδα Σχολή. Κατόπιν εκάρη μοναχός στην Ιερά Μονή Φιλοθέου, στην οποία και παρέμεινε για δυο δεκαετίες. Πάραυτα ανήσυχο πνεύμα και ανυπόταχτος καθώς ήταν και συναισθανόμενος το δράμα του γένους που στέναζε από τον «βαρύν και απαραδειγμάτιστον ζυγόν» της οθωμανικής δουλείας, έλαβε την απόφαση να φύγει από το Όρος και να  ξεκινήσει αφότου πρωτίστως έλαβε την ευχή του πατριάρχη, την μακρά και μαρτυρική πορεία του, για την αφύπνιση του γένους. 

Γύρισε με ηθική ένταση, πάθος ελληνικό και απαρασάλευστη πίστη στην Ορθοδοξία, κάθε σπιθαμή της ελληνικής γης, όπου δονείτο ελληνική καρδιά και έσπειρε φλογισμένος στα ελληνόπουλα το σπόρο της ελευθερίας και της ελληνικής παιδείας. Από τα νησιά του νοτιοανατολικού Αιγαίου, μέχρι και τις βορειοδυτικές άκρες της ηπειρωτικής επικράτειας, ο απαράμιλλος πατροκοσμάς φλόγιζε τις ελληνικές συνειδήσεις, με τις αξίες και τα ιδεώδη του έθνους. Απευθυνόμενος στον αδελφό του ιερομόναχο Χρύσανθο, για την εργώδη αυτή αλλά και ακανθώδη πορεία του θα γράψει «Έως τριάκοντα επαρχίας διήλθον, δέκα σχολεία ελληνικά εποίησα, διακόσια για κοινά γράμματα». Ο πατροκοσμάς ο Αιτωλός μπόλιασε με το ιδεοφόρο πνευματικά και διάστικτο από την αγάπη του Χριστού ηθικό σήμα του, τις ελληνικές συνειδήσεις και διατήρησε άσβεστο στα μαύρα και σκοτεινά χρόνια της τουρκικής σκλαβιάς, το πάθος για την ελληνική ελευθερία. Όμως ήταν θέμα χρόνου το εθνικά αναγεννητικό και ιεραποστολικό έργο του, να θορυβήσει τις τουρκικές αρχές, που ήθελαν πλέον τον θάνατό του παντί σθένει. Έτσι στις 24 Αυγούστου 1779, οι Τούρκοι κρέμασαν τον πατροκοσμά στο Κολικόντασι του Φίερι. Ήταν η τελευταία πράξη ηθικής προσφοράς του, στην μαρτυρική Βόρειοηπειρωτική γή, την οποία είχε τόσο λατρέψει και συνδέσει με την αφύπνιση και τον φωτισμό του γένους. 

*Ο συγγραφέας Πάνος Ν. Αβραμόπουλος, είναι Α΄ Αναπληρωματικός Δημοτικός Σύμβουλος Αθηναίων
www.panosavramopoulos.blogspot.gr